امام حسن مجتبی(ع) بی‌شک مظهر بندگی، بخشش، کرامت و نرمخویی است. امام با هوشیاری به منظور حفظ اسلام و مسلمانان، با بزرگواری صلحی را پذیرفت که بقاء و رشد اسلام را در پی داشت.
امام حسن(ع) نخستین پسری بود که خداوند متعال به خانواده علی و فاطمه عنایت کرد. لقبهای او سبط، سید، زکی و مجتبی است که از همه معروفتر "مجتبی " است .
امام حسن بیش از هفت سال زمان جد بزرگوارش را درک کرد و در آغوش مهر آن حضرت به سر برد و پس از رحلت پیامبر که با رحلت حضرت فاطمه دو ماه یا سه ماه بیشتر فاصله نداشت، تحت تربیت پدر قرار گرفت . امام حسن پس از شهادت پدر بزرگوار خود به امر خدا و طبق وصیت آن حضرت، به امامت رسید .
امام حسن سه نوبت دارائیش را با خدا تقسیم کرد و دو نوبت از تمام مال خود برای خدا گذشت . گفته اند: امام حسن در زمان خود عابدترین و بی اعتنا ترین مردم به زیور دنیا بود.