بیستمین دورۀ بازیهای المپیک 1972 مونیخ

زمان برگزاری:     26 اوت لغایت 10 سپتامبر
تعداد کشورهای شرکت کننده:     122 کشور
تعداد ورزشکارن:     7123 نفر (6065 مرد- 1058 زن)
تعداد رشته های ورزشی:     21  رشته
تعداد رویدادها:     195 ماده

رشته های ورزشی:     دو و میدانی، بسکتبال، مشت زنی، قایقرانی (کانوئینگ)، دوچرخه سواری، سوارکاری، شمشیربازی، فوتبال، ژیمناستیک، هاکی، پنجگانۀ مدرن، قایقرانی پاروئی، تیراندازی، شنا، وزنه برداری، کشتی، قایقرانی بادبانی
مونیخ میزبان بیستمین دورۀ بازی های المپیک در سال 1972 بود. آلمانی ها با برگزاری این بازیها سعی داشتند مسائل و مشکلات برگزاری المپیک برلین را به دست فراموشی سپرده و بر ویرانه های جنگ، میادین صلح و دوستی بنا کنند. البته تا اندازۀ زیادی هم در این امر موفق شدند؛ هرچند که بازیها تحت الشعاع مسئلۀ گروگان گیری چریک های فلسطینی قرار گرفت. در جریان این امر، چند ورزشکار رژیم اشغالگر قدس (اسرائل) و یک پلیس آلمانی کشته شدند و پنج چریک فلسطینی به شهادت رسیدند.

مارک اسپیتز آمریکایی به عنوان ستارۀ این دوره از بازیها شناخته شد او در این بازی ها 7 مدال طلا (4 مدال انفرادی و 3 مدال امدادی) در مواد مختلف شنا دریافت کرد. ضمن آن که رکوردهای هفت ماده را جابه جا کرد. او طی دو دوره از بازیهای المپیک، در مجموع 9 مدال طلا، یک مدال نقره و یک برنز به دست آورد.
والری بروزوف در دو و میدانی، اولین اروپایی بود که برندۀ دو 100 متر و 200 متر شد. یک ورزشکار دیگر اتحاد جماهیر شوروی نیز در مرکز توجه قرار گرفت، او اُلگا کوربُت (Olga Korbut) ژیمناست بود که توانست به مدال طلا دست یابد.
شین گلد (Shane Gould) شناگر زن استرالیایی نیز سه مدال طلا، یک مدال نقره و یک مدال برنز را تصاحب کرد.
در مراسم توزیع مدال سکوی 400 متر دو و میدانی دو سیاهپوست آمریکایی به نام های ماتیوس (Matiovs) و کولت (coult) در سکوی اول و دوم پشت به پرچم آمریکا کردند و در زمان نواخته شدن سرود ملی آن کشور، به شوخی و خنده پرداختند. همین امر باعث اخراج آنها از دهکدۀ بازیهای المپیک مونیخ و محرومیت شان از شرکت در مسابقات بعدی شد.
جان اکی بوآ (John Akie Boua) دوندۀ معروف و پرقدرت اوگاندایی ضمن کسب مدال قهرمانی در 400 متر با مانع، توانست رکوردهای المپیک و جهانی را در این رشته جابه جا کند.

نتایج برتر و بهترین ها

مارک اسپیتز شناگر آمریکایی 7 مدال طلا را تصاحب کرد.
ساواکاتو (Sawao kato) ژیمناست ژاپنی توانست 5 مدال (3 طلا، 2 نقره) دریافت کند.
شین گولد شناگر استرالیایی 5 مدال (3 طلا، 1 نقره، 1 برنز) گرفت.
کارین جانز (Karin Janz) ژیمناست آلمان شرقی نیز 5 مدال (2 طلا، 2 نقره، 1 برنز) دریافت کرد.
الگاکوربت (Olga Korbut) ژیمناست شوروی توانست 4 مدال (3 طلا، 1 نقره) بگیرد.
ملیزا بلوت (Melissa Belote) شناگر آمریکایی 3 مدال طلا دریافت کرد.
هموطن او ساندرانلسون در شنا 3 مدال طلا گرفت.
آکینوری ناکایاما (Akinori Nakayama) ژیمناست ژاپنی 4 مدال (2 طلا، 1 نقره، 1 برنز) دریافت کرد.
لودمیلا توریچکوا (»غعیئهمش ،عقهسزاثرش) ژیمناست شوروی توانست 4 مدال (2 طلا، 1 نقره، 1 برنز) دریافت کند.
جری هیدنریچ (Jerry Heidenreich) از امریکا توانست در رشته شنا 4 مدال (2 طلا، 1 نقره، 1 برنز) کسب کند.
رولاند متز (Roland Matthes) از آلمان شرقی در شنا 4 مدال (2 طلا، 1 نقره، 1 برنز) را به دست آورد.
شیرو کازاماتسو (Shigru Kasamatsu) از ژاپن توانست 4 مدال (1 طلا، 1 نقره، 2 برنز) در ژیمناستیک به دست آورد.
ایزوکنموتسو (Eizo kenmotsu) از ژاپن در رشته ژیمناستیک 4 مدال (1 طلا، 1نقره، 2 برنز) کسب کرد.
تامارالازاکویچ (Tamara Lazakovich) از شوروی توانست در رشتۀ ژیمناستیک 4 مدال (1 طلا، 1 نقره، 2 برنز) کسب نماید.
ملیزابلوت (Melissa Belote) از آمریکا در شنا 3 مدال طلا را از آن خود ساخت.
ساندرانلسون (Sandra Neilson) دیگر هموطن او نیز در شنا 3 مدال طلا گرفت.
جوان ترین مدال آور مرد در این دوره، آنراس هارگیتی با 16 سال سن از کشور مجارستان در رشتۀ شنا شرکت داشت.
جوان ترین ورزشکار زن که مدال دریافت کرد شناگری از آلمان شرقی به نام کوملیا اندر با 13 سال سن بود.
جوان ترین مرد ورزشکار که توانست مدال طلا دریافت کند، یوی بنتر در رشتۀ قایقرانی پارویی 16 ساله از آلمان غربی بود.
جوان ترین زن ورشکار که مدال طلا گرفت دینا دیردرف شناگر 15 ساله آمریکایی بود.
مسن ترین ورزشکار مردی که مدال طلا گرفت، جوزف نکمن سوارکار 60 ساله از آلمان غربی بود.
مسن ترین ورزشکار زن شرکت کننده که مدال طلا دریافت کرد، مائود ون روزن سوارکار 46 ساله سوئدی بود.
مسن ترین ورزشکار مردی که مدال طلا گرفت، هانس گانتر وینکلر 46 ساله از آلمان غربی بود که در رشته سوارکاری به این مدال دست یافت.
مسن ترین ورزشکار زنی که مدال گرفت، لیزلت لینزن هوف، سوارکار 45 ساله از کشور آلمان غربی بود.
الکساندر مدوید کشتی گیر سنگین وزن شوروی توانست به سومین مدال طلای المپیک خود دست یابد او در بازی های المپیک 1964، 1968 و 1972 به این مهم دست یافت.

       ورزشکاران ایرانی دو مدال نقره و یک مدال برنز گرفتند

کاروان ورزشی کشورمان در این دوره از بازیها، متشکل از 48 ورزشکار و 27 همراه بود. حاصل تلاش قهرمانان تیم های ملی ما در بازیهای المپیک مونیخ، دست یابی به دو مدال نقره و یک برنز بود. بعد از حضور موفق در بازیهای المپیک مکزیکوسیتی که منجر به کسب دو مدال طلا، یک نقره و دو برنز شد، ورزشکاران کشورمان از مدالهای طلای المپیک مونیخ سهمی نبردند، این موضوع 28 سال ادامه یافت.
در کشتی، دو وزن 48 کیلوگرم و فوق سنگین از اوزان جدیدی بود که برای اولین بار به برنامۀ مسابقات کشتی اضافه شده بود.
رحیم علی ابادی، کشتی گیر خوب تیم کشتی فرنگی کشورمان موفق به کسب مدال نقره شد. ابراهیم جوادی، کشتی گیر فنی و خوب 48 کیلوگرم تیم ملی کشتی آزاد با وجود شایستگی های خود، با اعمال نفوذ میلان ارسگان، رئیس وقت فدراسیون بین المللی کشتی از سکوی اول به سکوی سوم تنزل کرد و به مدال برنز دست یافت. سایر کشتی گیران تیم ملی کشتی از مدال نصیبی نبردند. محمد نصیری در وزنه برداری به مدال نقره دست یافت.
در تیم ملی وزنه برداری این افراد حضور داشتند: فیض اله ناصحی در مگس وزن، محمد نصیری در خروس وزن، نصرالله دهنوی در سبک وزن که به مقام پنجم رسید.
در تیم دوچرخه سواری خسرو حق گشا، غلامسحین کوهی، رهبر و خان خداوند حضور داشتند که در یک کیلومتر تایم تریل به مقامی بالاتر از بیست و هشتم نرسیدند.
در مشت زنی، حسن اغماز، نصرت اله وکیل منفرد، وارتکس پارسائیان، جبار فعلی و منوچهر بهمنی شرکت داشتند که کاری از پیش نبردند و حذف شدند.
در فوبتال،، این دومین حضور تیم میلی در بازیهای المپیک بود نتایج بازی های ایران به این قرار بود: مجارستان 5، ایران صفر- دانمارک 4، ایران صفر.
پس از انجام دو بازی طی بازی سوم در مقابل تیم ملی المپیک برزیل با نتیجه یک بر صفر پیروز شدند. اعضای تیم ملی فوبتال در این دوره از بازیها، عبارت بودند از: منصور رشیدی، رضا قفل ساز، غلام وفاخواه، اکبر کارگر جم، اصغر شرقی، محمود خردبین، محمد صادقی، پرویز قلیچ خانی، مهدی مناجاتی، ابراهیم آشتیایی، جواد قربا، صفر ایرانپاک، علی پروین، علی جباری، مهدی لواسانی، مجید حلوایی، جوادالله وردی، علیرضا عزیزی، جعفر اشرف کاشانی.
در دو و میدانی، فرهاد نواب در 100 متر شرکت داشت که کاری از پیش نبرد و حذف شد. در 400 متر، رضا انتظاری که یکی از بهترین دوندگان این ماده بود، با زمان 89/47 ثانیه در دور مقدماتی حذف شد.
در پرش ارتفاع، تیمور غیاثی با 12/2 متر نتوانست به دور پایانی برسد.
در شمشیربازی با دو شرکت کنندۀ مرد نتیجۀ قابل توجهی کسب نگردید.
به این ترتیبف با کسب 2 مدال نقره و 1 مدال برنز در بین 122 کشور مقام بیست و هشتم جدول رده بندی به ایران اختصاص یافت.