بیستم و دومین دورۀ بازی های المپیک 1980 مسکو

زمان برگزاری:     19 ژوئیه لغایت 3 اوت
تعداد کشورهای شرکت کننده:     81 کشور
تعداد ورزشکارن:     5217 نفر (3714 مرد- 385 زن)
تعداد رشته های ورزشی:     21 رشته
تعداد رویدادها:     203  ماده

       
رشته های ورزشی:     دو و میدانی، بسکتبال، مشت زنی، قایقرانی (کانوئینگ)، دوچرخه سواری، سوارکاری، شمشیربازی، فوتبال، ژیمناستیک، هاکی، پنجگانۀ مدرن، قایقرانی پاروئی، تیراندازی، شنا، وزنه برداری، کشتی، قایقرانی بادبانی
بیست و دومین دورۀ بازی ها زمانی آغاز شد که اتحاد جماهیر شوروی در دسامبر سال 1979، یعنی یک سال قبل از آغاز بازی ها، افغانستان را به اشغال خود درآورده بود. تعدادی از کشورها براین باور بودند که برای نشان دادن اعتراض، تحریم المپیک مسکو از تحریم تجاری مناسب تر است؛ لذا تیم های ورزشی حدود 40 کشور از شرکت در این باز ها خودداری کردند. البته، جمهوری اسلامی ایران قبل از آن که کشورهای غربی چنین تصمیمی بگیرند، یعنی حدود 6 ماه قبل چنین تصمیمی را گرفته بود. اقدام جمعی کشورهای غربی باعث شد که المپیک آینده، یعنی لس آنجلس 1984 بیشترین لطمه را بخورد. در حقیقت باید گفت که تحریم المپیک لس آنجلس از مسکو شروع و از همین زمان بیشترین تصمیم گیری ها انجام شد.

در مسابقات دو و میدانی بازی های المپیک مسکو، بیشترین رقابت بین سب کو (Seb coe) و استیو اوت به چشم خورد. ابتدا هر دو آنها در رشته ای که دیگری امید مدال داشت، مدال طلا آوردند. اوت در 800 متر در حالی که سب کو را پشت سر گذاشته بود برنده مسابقه شد. سب کو این مسابقه را بدترین مسابقه طول عمرش خواند. او در دو 1500 متر زمانی که یک دونده از آلمان شرقی را پشت سر داشت، برنده شد و نفسی راحت و به یادماندنی کشید.
با توجه به عدم حضور آمریکا در این بازیها، آلمان شرقی که در اوج قدرت ورزشی خود بود، 26 مدال از 35 مدال شنای زنان در بازی های املپیک مسکو را به دست آورد. یک اتیوپیایی 38 ساله توانست مدال طلای دو 5000 و 10000 متر را به دست آورد. به این ترتیب، ثابت کرد که اراده، تلاش و کوشش می تواند نقش بسیار مهمی داشته باشد.

نتایج برتر و بهترین ها

بهترین نتایج انفرادی را در بست و دومین دوره بازی های المپیک، ورزشکاران زیر به دست آوردند:
الکساندر دیتیاتین با کسب 8 مدال (3 طلا، 4 نقره، 1 برنز) در رشتۀ ژیمناستیک، رکوردی به جای ماندنی برای کشورش شوروی به جا گذارد.
نیکلای آندریانف، دیگر هموطن او توانست 5 مدال (2 طلا، 2 نقره، 1 برنز) در ژیمناستیک به دست آورد.
اینس دیریز شناگر آلمان شرقی موفق به کسب 5 مدال (2 طلا، 2 نقره، 1 برنز) شد.
کارین متزشوک دیگر شناگر آلمان شرقی 36 مدال طلا و 1 نقره تصاحب کرد.
نادیا کومانچی ژیمناست معروف رومانی 2 مدال طلا و 2 مدال نقره کسب کرد.
ناتالیا شاپوشینکوا از شوروی در ژیمناستیک 4 مدال گرفت که 2 طلا و 2 برنز، مجموع 4 مدال او را تشکیل می داد.
بارباراکروز از آلمان شرقی در رشته شنا 3 مدال طلا گرفت.
ولادمیر پارفنویچ و ریکارین شک در رشته شنا هر یک توانستند 3 مدال طلا نصیب کشورشان آلمان شرقی کنند.
ولادمیر سالنیرف ورزشکار شوروی در رشته شنا 3 مدال طلا گرفت.

رولاند برایکنر در رشته ژیمناستیک از آلمان شرقی 4 مدال (1 طلا، 1 نقره، 2 برنز) به دست آورد.
ماکسی گناک از آلمان شرقی توانست در رشته شنا به 4 مدال (1 طلا، 1 نقره، 1 برنز) دسترسی پیدا نماید.
جوان ترین ورزشکار مردی که مدال گرفت، جوزف ریک (Josip Reic) با 15 سال سن از کشور یوگسلاوی در رشته قایقرانی پارویی بود.
جوان ترین ورزشکار زن که مدال کسب کرد، سیروارد امیرزیان با 14 سال سن از کشور شوروی بود. او این مدال را در رشته شیرجه به دست آورد.
جوان ترین مرد ورزشکاری که مدال طلا گرفت، ساندُر ولادار با 17 سال سن از مجارستان در رشته شنا بود.
جوان ترین زن ورزشکار که مدال طلا به دست آورد ریکا رین شک شناگری از آلمان شرقی با 15 سال سن بود.
مسن ترین مرد ورزشکاری که مدال گرفت، پیتر رسکا (Peter Rosca) با 57 سال سن سوارکاری از کشور رومانی بود.
مسن ترین زن ورزشکاری که مدال گرفت، جمیلا کرالیکوو با 36 سال سن از کشور چک و اسلواکی در رشته هاکی بود.
مسن ترین مرد ورزشکاری که مدال طلا گرفت، والنتین مانکین با 46 سال سن در رشتۀ قایقرانی بادبانی از کشور شوروی حضور داشت.
مسن ترین زن ورزشکاری که مدال طلا گرفت، ورزشکاری از کشور زیمباوه به نام آنته آستورات با 35 سال سن بود. او در رشته هاکی به این مدال رسید.
جوان ترین مرد ورزشکار که مدال دریافت کرد جوزف ریک از یوگسلاوی در رشتۀ قایقرانی پارویی با 15 سال سن بود.
جوان ترین زن ورزشکار که مدال دریافت کرد سیروارد امیرزیان از کشور شوروی با 14 سال سن، در رشته شیرجه بود.

تحریم المپیک مسکو توسط جمهوری اسلامی ایران

پس از استقرار جمهوری اسلامی ایران، شرکت در این المپیک می توانست اولین حضور ورزشکاران کشورمان در بازیهای المپیک باشد. با توجه به این که در ان زمان کشور افغانستان توسط نیروهای نظامی شوروی اشغال شده بود، جمهوری اسلامی ایران به عنوان اعتراض به این موضوع، اقدام به تحریم بازی هاکرد و علیرغم آمادگی و شایستگی ورزشکاران در این بازی ها شرکت نکرد. برای مثال، تیم ملی فوتبال کشورمان در بازیهای مقدماتی به عنوان یکی از سه تیم قاره آسیا انتخاب شده بود که اعلام انصراف کرد. در کشتی، ورزشکاران وضع نسبتاً مناسبی داشتند. پس از بازی های المپیک مونترال، ورزشکاران ما در این دوره از بازیهای شرکت نکردند. همه براین عقیده بودند که: «در بازی های المپیک لس آنجلس همه که بعد از المیپک مسکو برگزار خواهد شد، چنین تحریمی از طرف جمهوری اسلامی ایران و بعضی از کشورهای دیگر به وقوع خواهد پیوست.» که چنین هم شد.