بیست و یکمین دورۀ بازیهای المپیک 1976 مونترال

زمان برگزاری:     17 ژوئیه لغایت اول اوت
تعداد کشورهای شرکت کننده:     92 کشور
تعداد ورزشکارن:     5998 نفر (4751 مرد- 1247 زن)
تعداد رشته های ورزشی:     21 رشته
تعداد رویدادها:     198 ماده

رشته های ورزشی:     دو و میدانی، بسکتبال، مشت زنی، قایقرانی (کانوئینگ)، دوچرخه سواری، سوارکاری، شمشیربازی، فوتبال، ژیمناستیک، هاکی، پنجگانۀ مدرن، قایقرانی پاروئی، تیراندازی، شنا، وزنه برداری، کشتی، قایقرانی بادبانی
بیست و یکمین دورۀ بازیهای المپیک، قبل از برگزاری در زمان برگزاری بازیها با مشکلات پیش بینی نشده ای روبه رو شد. کمتر از یک سال به آغاز بازی ها هنوز برخی از تأسیسات و اماکن ورزشی آماده بهره برداری نبودند. این امر کمیتۀ برگزاری و کمیتۀ بین المللی المپیک را نگران کرده بود. اما با وجود سرمای شدید، سرانجام با تلاش بسیار کشور میزبان، تأسیسات ورزشی در وقت مقرر آماده شد. با توجه به مسئلۀ گروگانگیری در بازیهای المپیک مونیخ، میزبانان برای تأمین امنیت ورزشکاران و همراهان آنها، بیش از 100 میلیون دلار هزینه کردند تا نزدیک به 16000 نفر از نیروهای ویژه را برای این امر تربیت کنند و از امکانات و وسایل پیشرفته تری در این راه استفاده نمایند. از طرف دیگر، مسائل سیاسی این بار به طور مشهودی سایه بر بازی های المپیک گسترانده بود. کشور چین که به عنوان یکی از خریداران عمدۀ گندم کانادا محسوب می شد، اعلام کرد: «اگر کشور تایوان در این بازیها شرکت کند، آنان بازیها را تحریم خواهند کرد!»
لذا، کشور کانادا به ورزشکاران تایوان اجازۀ شرکت در بازیهای را تحت عنوان کشوری مستقل نداد. آنها این تصمیم را در آخرین روزهای قبل از افتتاح بازیها اتخاذ کردند.

تعداد 22 کشور افریقایی از کمیتۀ تشکیلاتی بازی ها خواستند تا از شرکت ورزشکاران کشور نیوزلند جلوگیری کند، چرا که با تیم راگبی آفریقای جنوبی بازی کرده بود. در ان زمان، در آفریقای جنوبی رژیم نژادپرست حکومت می کرد و به سیاهان ظلم و ستم فراوان می نمود. به همین علت کشور آفریقای جنوبی از بازی های المپیک اخراج شده بود. کشور میزبان که با اعتراض جدی از طرف کشورهای افریقایی رو به رو شده بود، این مورد را جدی نگرفت و به گمان آن ورزشکاران 22 کشور آفریقایی در دهکده المپیک سکونت گزیه اند و به احتمال زیاد به وطن باز نخواهند گشت، این پیشنهاد را نپذیرفت. اما در پی این تصمیم کمیتۀ تشکیلاتی؛ 22 کشور آفریقایی بازی ها را تحریم کردند و به کشورهای خود بازگشتند. این کار باعث خوشحالی بعضی از رقیبان شد و آنان به راحتی به مدال های بیشتری دست یافتند.

آقای جین دراپی (Jean Dropea) که برای گرفتن اجازۀ برگزاری بازی ها در مونترال تلاش بسیار کرده بود؛ نمی دانست برگزاری این مسابقات هم او هم دیگر مسئولان کشور را به مرز ورشکستگی خواهد کشاند. مخارج پیش بینی شدۀ سیصد و ده میلیون دلاری، سر به یک میلیاد و چهارصد میلیون دلار زد و این بدهی به نظر می رسید که هرگز قابل پرداخت نباشد.
ایرن سزوینسکا لهستانی، اولین زنی بود که موفق به کسب مدال در چهار المپیک به طور متوالی شدذ. نادیا کومانچی دختر 14 ساله از رومانی، در ژیمناستیک جای اولگا گوربُوت را گرفت و ضمن گرفتن سه مدال طلا، هفت بار امتیاز کامل 10 را به دست آورد. کوملیا اندر از آلمان شرق جمع مدالهای خود را در دوره از بازیهای المپیک به 8 رساند (4 مدال طلا، 4 مدال نقره). ورزشکاران مجارستان برای ششمین بار مقام قهرمانی المپیک را در واترپلو از آن خود ساختند.

نتایج برتر و بهترین ها

بهترین نتایج انفرادی توسط ورزشکاران زیر به دست آیمد:
نیکلای آندریانف ژیمناست شوروی توانست  7 مدال (4 طلا، 2 نقره، 1 برنز) کسب کند.
کوملیا اندر (Komelia Ender) شناگر آلمان شرقی توانست 5 مدال (4 طلا، 1 نقره) به دست آورد.
شناگری از آمریکا به نام جان نابر (John Naber) توانست 5 مدال (4 طلا، 1 نقره) دریافت کند.
نادیا کومانچی ژیمناست معروف رومانیایی 5 مدال (3 طلا، 1 نقره، 1 برنز) کسب کرد.
میتسو تسوکاهارا (Mitsuo Tsukahara) ژاپنی 5 مدال (2 طلا، 1 نقره، 2 برنز) از رشتۀ ژیمناستیک دریافت کرد.
نلی کیم (Nelli Kim) از کشور شوروی توانست 5 مدال (1 طلا، 4 نقره) در رشتۀ ژیمناستیک تصاحب کند.
جیمز مونتگومری (James Montgomery) شناگر آمریکایی 4 مدال (3 طلا، 1 برنز) به دست آورد.
اولریک ریچتر (Ulrike Riehter) شناگر آلمان شرقی توانست 3 مدال طلا را از آن خود سازد.
شرلی باباشوف (Shirly Babashoff) از امریکا در رشتۀ شنا توانست 5 مدال (1 طلا، 4 نقره) تصاحب کند.
آندریا پولاک (Andrea Pollack) از آلمان غربی در رشته شنا 4 مدال (2 طلا، 2 نقره) به دست آورد.
لودمیلا توریشکوا از شوروی در رشتۀ ژیمناستیک توانست 4 مدال (1 طلا، 2 نقره، 1 برنز) به دست آورد.
جوان ترین مرد ورزشکاری که مدال دریافت کرد، لودویک وبر (Ludvik Vebr) 16 ساله از چک واسلواکی بود. او در رشتۀ قایقرانی پارویی مدال گرفت.
جوان ترین زن ورزشکاری که مدال نصیب او شد، روبین کورسیگ لیا (Robin Corsiglia) با 13 سال سن در رشتۀ شنا از کشور کانادا بود.
جوان ترین مردی که مدال طلا دریافت کرد، براین گودل با 17 سال سن از کانادا در رشتۀ شنا بود.
جوان ترین زن ورزشکاری که مدال طلا گرفت، نادیا کومانچی ژیمناست معروف رومانیایی بود که در سن 14 سالگی به مقام قهرمانی المپیک رسید.
مسن ترین مرد ورزشکاری که مدال دریافت کرد، سوارکار 61 سالۀ استرالیایی به نام بیل روی کرافت بود.
مسن ترین زن ورزشکاری که مدال گرفت، ادیت مستر سوارکار 43 سالۀ امریکایی بود.
مسن ترین مردی که مدال طلا گرفت، سوارکار 46 سالۀ آلمان غربی به نام هاری بولدت بود.

مسن ترین زن ورزشکاری که موفق به کسب مدال طلا شد، ایوانکا خریستوا 34 ساله بود که توانست برای بلغارستان در رشتۀ دو و میدانی مدال طلا کسب کند.

بزرگترین هیأت ورزشی ایران در بازیهای المپیک و کسب دو مدال
از المپیک 1948 لندن تا المپیک 1996 آتلانتا که ایران جمعاً در یازده دوره از بازی ها شرکت کرد، بیشترین تعداد شرکت کنندان را در بازیهای المپیک مونترال داشت.
در این المپیک، 80 ورزشکار در رشته های کشتی آزاد، کتشی فرنگی، فوتبال، وزنه برداری، شمشیربازی، مشت زنی، واترپلو، دوچرخه سواری، تیراندازی و دو و میدانی مبارزه کردند که با 77 همراه، جمعاً بالغ بر 157 نفر می شدند.
در فوتبال، تیم ملی با دو شکست از تیم لهستان (2-3) و تیم ملی شوروی (1-2) و بدون کسب امتیاز لازم، موفق به صعود از گروه خود نشد.
در تیراندازی چهار شرکت کنندۀ مرد کاری از پیش نبردند و در رده های اول تا ششم جا نگرفتند. در شمشیربازی، در فلورۀ دختران با 4 شرکت کننده در همان مراحل اول حذف شدیم. در قسمت فلوره مردان با دو پیروزی و پنج شکست در ردۀ سی و هشتم قرار گرفتیم. در فلورۀ گروهی، سه شرکت کننده به نام های احمد اکبری، اصغر پاشاپور و حسین نیکنام توانستند تا مقام دهم رده بندی صعود کنند. در این رشته، تیم های آلمان غربی، ایتالیا و فرانسه به مدالهای طلا و نقره و برنز دست یافتند. در اپه انفرادی، سرژیک آسادوریان با مبارزه های خوب خود توانست در بین 68 شرکت کننده در مکان چهاردهم رده بندی قرار گیرد.
در اپه گروهی، تیم میلی کشورمان متشکل از آسادوریان، ایرج دستگردی و اسفندریار زرنگار توانست در مکان سیزدهم رده بندی قرار گیرد.
در سابر انفرادیف شرکت کنندگان ایرانی به نام های احمد اسکندپور، حمید فتحی و اسماعیل پاشاپور کاری از پیش نبردند و با یک پیروزی و یک شکست به کار خود پایان دادند.

در دوچرخه سواری، دوچرخه سواران ما در رشته های یک کیلومتر تایم تریل ، 100 کیلومتر تایم تریل و انفرادی جاده شرکت کردند. در رشتۀ یک کیلومتر تایم تریل در مکان 25 قرار گرفتند. در 100 کیلومتر تایم تریل تیم ما در ردۀ 24 جدول قرار گرفت و در انفرادی جاده، از ادامۀ مسابقه صرف نظر کردند و حذف شدند.
در مشت زنی با هفت شرکت کننده در وزن های 48 کیلوگرم، 54 کیلوگرم، 60 کیلوگرم، 67 کیلوگرم، 71 کیلوگرم، 81 کیلوگرم حضور یافتند که تمامی مشت زنان کشورمان از راهیابی به دوره های بالاتر بازماندند و در رده بندی این اوزان جایی نداشتند.
در واترپلو تیم ملی به عنوان نمایندۀ آسیا پس از قهرمانی در بازیهای آسیایی 1974 تهران انتخاب شد و در المپیک مونترال حضور یافت. تیم ملی واترپلو در گروه الف با تیم های یوگسلاوی، ایتالیا و کوبا قرار گرفت، اما در هر سه مسابقه شکست خورد و در مقابل 39 گل خورده، تنها 4 گل وارده در وازل حریفان کرد. در رده بندی، مقام آخر یعنی دوادزهم را به دست آورد.
در دو و میدانی، چهار شرکت کننده ایرانی عبارت بودند از : تیمور غیاثی، سلمان حسام، ایوب بوداغی و حسین ربی. در پرش ارتفاع، تیمور غیاثی نتوانست بیشتر از 10/2 متر بپرد. در پرتاب دیسک، سلمان حسام توانست 40/52 متر پرتاب کند و حذف شد. در 100 متر و 200 متر، ایوب بوداغی حضور داشت که در دور مقدماتی حذف شد. در 5000 متر و 10.000 متر، حسین ربی مانند سایر شرکت کنندگان ایرانی دو و میدانی کاری از پیش نبرد و حذف شد.
در وزنه برداری، تیم ملی کشورمان با 7 شرکت کننده به نام های محمد نصیری، داود ملکی، فضل الله دهخدا، فضل الله ناصری، مهدی عطار اشرفی، علی والی و هوشنگ کارگر نژاد حضور یافت. محمد نصیری در 52 کیلوگرم به مدال برنز رسید. فضل الله دهخدا در وزن 56 کیلوگرم هشتم شد.
داود ملکی در وزن 60 کیلوگرم توانست به مقام ششم برسد. در وزن 75 کیلوگرم مهدی عطار اشرفی در جای سیزدهم قرار گرفت. در سنگین وزن، دو شرکت کننده داشتیم که هوشنگ کارگر نزاد در رده هفدهم قرار گرفت. علی والی، وزنه بردار لایق کشورمان نیز در حرکت یک ضرب نتوانست وزنۀ 5/192 کیلوگرم را بلند کند و با سه بار خطا از ادامۀ مسابقه بازماند.
در کشتی آزاد، سبحان روحی در 48 کیلوگرم پس از 4 مسابقه حذف شد. در 52 کیلوگرم، حبیب فتاحی پس از سه دیدار از دور مسابقات حذف شد. در 57 کیلوگرم، رمضان خدر پس از انجام 5 کشتی از دور مسابقات کنار رفت. در 62 کیلوگرم، محسن فره وشی پس از انجام 5 مسابقه نتوانست راه به جایی ببرد. در 68 کیلوگرم، محمد رضا نوایی پس از 4 کشتی از دور مسابقات حذف شد. در 74 کیلوگرم منصور برزگر پس از شکست دادن حریف روسی خود به نام آشور علی، به دور دوم راه یافت و کشتی گیر بلغاری، پآوولف را ابا امتیاز برد. در سومین دیدار خود، سبایوتولی از ایتالیا را ضربه فنی کرد. در دور چهارم نیز حریف فنلاندی به نام اورماگ را ضربه فنی کرد. در دیدار پنجم، کشتی گیر آلمان شرقی به نام همپل را با امتیاز برتر ضربه فنی کرد. در کشتی بعدی، برزگر، حریف خود ژدژیک را با امتیاز شکست داد و به دیدار نهایی رفت. او در کشتی فینال با وجود شایستگی های فنی نتوانست در مقابل داته حریف ژاپنی خود، کاری از پیش برد و کشتی را با ضربل فنی به حریف واگذار کرد. منصور برزگر تنها کشتی گیر تیم ملی در این دوره از بازی ها بود که توانست به مدال نقره دست یابد. در 82 کیلوگرم، محمد حسن محبی با انجام دو کشتی پس از شکست، از دور مسابقات حذف شد. در 90 کیلوگرم، علیرضا سلیمانی پس از انجام سه کشتی از مسابقات کنار رفتع. در 100 کیلوگرم، رضا سوخته سرایی کاری از پیش نبرد و پس از انجام سه کشتی، از دور رقابت ها حذف شد.
در کشتی فرهنگی، خلیل رشید محمدزاده در وزن 48 کیلوگرم پس از سه دوره کشتی گرفتن از جدول مسابقات حذف شد. در وزن 52 کیلوگرم، محمدعلی شیرانی، کشتی گیر خوب کشورمان پس از انجام چهار دیدار از ادامۀ راه بازماند. در وزن 62 کیلوگرم، غلامرضا قصاب پس از انجام سه کشتی از دور مسابقات حذف گردید. در وزن 68 کیلوگرم، جمع علیزاده پس از انجام سه کشتی از جدول مسابقات حذف شد. در وزن 82 کیلوگرم، هوشنگ منتظر الظهر پس از دو کشتی از ادامۀ راه باز ماند. در وزن 90 کیلوگرم، هاشمی کلاهی پس از انجام سه کشتی از جدول حذف شد. در 100 کیلوگرم، بهرام مشتاقی پس از دو باخت پی درپی از دور مسابقات کنار رفت.
به این ترتیب، کشورمان در بیست و یکمین دورۀ بازی های المپیک پس از کسب یک مدال نقره توسط منصور برزگر و یک مدال برنز توسط محمد نصیری، در بین 92 کشور در مکان سی و سوم جدول رده بندی قرار گرفت.