پانزدهمین دورۀ بازی های المپیک 1952 هلسینکی
زمان برگزاری: 29 ژوئیه لغایت 3 اوت
تعداد کشورهای شرکت کننده: 69 کشور
تعداد ورزشکارن: 4925 نفر (4407 مرد- 518 زن)
تعداد رشته های ورزشی: 17 رشته
تعداد رویدادها: 149 ماده
رشته های ورزشی: دو و میدانی، بسکتبال، مشت زنی، قایقرانی (کانوئینگ)، دوچرخه سواری، سوارکاری، شمشیربازی، فوتبال، ژیمناستیک، هاکی، پنجگانۀ مدرن، قایقرانی پاروئی، تیراندازی، شنا، وزنه برداری، کشتی، قایقرانی بادبانی
اتحاد جماهیر شوروی پس از به هم پیوستن جمهوری های مختلف، برای اولین بار در کنار روسیه به عنوان یک تیم و احد در این بازیها حضور یافت. جالب آن که یک تیم آن کشور در قایقی در بندر اقامت کرده و در بازی ها شرکت می کردند. شرکت بی سابقۀ 69 کشور در بازیهای المپیک هلسینکی با ورود مشعل بازیها به استادیوم اصلی توسط بزرگترین قهرمان تاریخ دو صحرانوردی، یعنی پاوونورمی همراه بود. این فنلاندی که در این رشته قهرمانی ارزنده بود، حتماً ارزش کار امیل زاتوپک را درک می کرد. زاتوپک، این افسر ارتش چک و اسلواکی، اولین مدال طلای خود را در رشتۀ 10000 متر در لندن کسب کرده بود. در هلسینکی هم تمام مدالهای دوهای استقامت یعنی 5000 متر، 10000 متر و ماراتن را به دست آورد.
جیم پیترز (Jim Peters) بریتانیایی نیز در مسابقۀ ماراتن شرکت کرده بود. زاتوپک که از آغاز مسابقه با او همراه بود، کمی مانده به نیمۀ راه از پیترز پرسید: «آیا قدمهایم را صحیح بر می دارم؟» و پیترز به قصد فریب او گفت: «خیلی کند قدم بر می داری!» زاتوپک حرف او را جدی گرفت و به سرعتش افزود. در مسافت 20مایلی «پیترز» که از دوندۀ چک عقب افتاده بود، ناچار شد به علت گرفتگی عضلانی از مسابقه خارج شود. به این ترتیب، سرانجام زاتوپک با بیش از دو و نیم دقیقه برتری نسبت به نفر دوم، مقام قهرمانی را به دست آورد.
یکی از حوادث جالب، زمانی اتفاق افتاد که ژوزف بارتل از کشور لوگزامبورک در دو 1500 متر مدال طلا گرفت. پیروزی او باعث دردسر برای دستۀ موزیک شد؛ زیرا آنها نت های سرود ملی لوگزامبورک را نداشتند. کشور میزبان حتی تصور نمی کرد که کشور لوگزامبورک در این رشته و یا حتی رشتۀ دیگری مدال طلا بگیرد تا نیازی به نواختن سرود ملی آن کشور باشد.
نتایج برتر و بهترین ها
بهترین نتیجۀ انفرادی را ماریا گورخوسکی از شوروی در ژیمناستیک با کسب 7 مدال ( 2طلا، 5 نقره) به دست آورد.
پس از او، ورزشگاران دیگری مانند ویکتور چوکارین از شوروی در ژیمناستیک توانست 6 مدال (4 طلا، 2 نقره) به دست آورد.
مارگیت کورندی ژیمناست مجاری نیز در مجموع 6 مدال (1 طلا، 1 نقره، 4 برنز) به دست آورد.
نینا بوکاروف ژیمانستی از کشور شوروی با کسب 4 مدال (2طلا، 2 نقره)
ادواردومنگیاروتی (Edoardo Mangiarotti) از ایتالیا نیز در شمشیربازی 4 مدال (2طلا، 2 نقره) کسب کرد.
گرانت شگینیام از روسیه، در رشتۀ ژیمناستیک توانست به 4 مدال (2 طلا، 2 نقره) دست یابد.
امیل زاتوپک از چک و اسلواکی توانست 3 مدال طلا در دو و میدانی به دست آورد.
آگنز کلتی از مجارستان توانست در رشته ژیمناستیک 4 مدال (1طلا، 1 نقره و 2 برنز) کسب نماید.
ژوزف استالدر سوئیسی در ژیمناستیک توانست 3 مدال طلا به دست آورد.
امیل زاتوپک از کشور چک و اسلواکی توانست به تنهایی 3 مدال طلای دو و میدانی را از آن خود سازد.
بیست و یک ورزشکار توانستند هر یک 2 مدال طلا کسب کنند.
جوان ترین مردی که مدال به دست آورد، برنارد مالیوری، ورزشکار فرانسوی با 14 سال سن بود. او توانست مدال طلای قایقرانی پارویی را کسب کند.
جوانترین زنی که مدال گرفت و مدال او هم طلا بود، باربارپیرل جونز 15 ساله در رشتۀ دو و میدانی بود.
مسن ترین مردی که به مدال دست یافت، ورزشکاری 59 ساله از کشور فنلاند به نام امست وسترلاند در رشتۀ قایقرانی بادبانی بود.
مسن ترین ورزشکار شرکت کنندۀ زن که به مدال دست یافت، ورزشکاری از کشور مجارستان به نام ایلونااِلک با 45 سال سن در رشتۀ شمشیربازی بود.
مسن ترین مردی که در این دوره به مدال طلا دست یافت، ورزشکاری در رشته قایقرانی بادبانی با 59 سال سن به نام اورارد اندت بود.
مسن ترین زن ورزشکار که مدال طلا گرفت سیلوی سیمو فنلاندی با 37 سال سن در رشته قایقرانی (کانوئینگ) بود.
کسب بیشترین تعداد مدال توسط کاروان ورزشی ایران در طول صدسال بازی های المپیک
در المپیک 1952 هلسینکی، کاروان ورزشی ایران متشکل از 22 ورزشکار و 9 همراه بود. آنها در رشته های کشتی آزاد، وزنه برداری، مشت زنی و دو و میدانی شرکت کردند. با وجود تعداد اندک شرکت کنندگان ایرانی در این دوره از بازیها، در مجموع حضور کشورمان در طول صدسال برگزاری بازیهای المپیک (1996-1986) بهترین نتیجه کسب شده از نظر مجموع تعداد مدالها می باشد.
ضمن آن که هیچ مدال طلایی نصیب ورزشکاران کشورمان نشد. جهان پهلوان غلامرضا تختی در کشتی آزاد موفق به کسب مدال نقره شد. ناصر گیوه چی هم مدال نقره گرفت. عبدالله مجتبوی، جهانبخت توفیق و محمود ملاقاسمی نیز موفق به کسب مدار برنز در این رشته شدند.
در کشتی آزاد وزن 52 کیلوگرم، محمود ملاقاسمی توانست کشتی گیران کشورهای هند و آفریقای جنوبی را با ضربۀ فنی شکست دهد. سه کشتی بعدی خود را در مقابل حریفانی از کشورهای آلمان، روسیه و ترکیه انجام داد و آنها را با امتیاز به نفع خود به پایان رساند؛ اما در آخرین کشتی، در مقابل حریفی از ژاپن مغلوب شد و به مدال برنز دست یافت.
مهدی یعقوبی در کشتی اول مقابل حریفی از کشور روسیه ضربۀ فنی شد. در دو کشتی بعدی، حریفانی از آمریکا و مصر را با امتیاز شکست داد؛ ولی چون در کشتی اول با ضربۀ فنی شکست خورده بود، از دور مسابقات حذف شد.
ناصر گیوه چی در پنج کشتی به طور پیاپی در مقابل حریفانی از بریتانیا، هند، مصر، ژاپن و آمریکا به پیروزی رسید. در کشتی پایانی، در مقابل حریفی از ترکیه شکست خورد و به مدال نقره دست یافت.
توانست کشتی گیران کشورهای هند و آفریقای جنوبی را با ضربۀ فنی شکست دهد. سه کشتی بعدی خود را در مقابل حریفانی از کشورهای آلمان، روسیه و ترکیه انجام داد و آنها را با امتیاز به نفع خود به پایان رساند؛ اما در آخرین کشتی، در مقابل حریفی از ژاپن مغلوب شد و به مدال برنز دست یافت.
مهدی یعقوبی در کشتی اول مقابل حریفی از کشور روسیه ضربل فنی شد. در دو کشتی بعدی، حریفانی از آمریکا و مصر را با امتیاز شکست داد؛ ولی چون در کشتی اول با ضربل فنی شکست خورده بود، از دور مسابقات حذف شد.
ناصر گیوه چی در پنج کشتی به طور پیاپی در مقابل حریفانی از بریتانیا، هند، مصر، ژاپن و آمریکا به پیروزی رسید. در کشتی پایانی، در مقابل حریفی از ترکیه شکست خورد و به مدال نقره دست یافت.
جهان بخت توفیق جمعاً هفت کشتی گرفت. در پنج کشتی، در مقابل حریفانی از مجارستان، بریتانیا، ترکیه، آلمان و روسیه با امتیاز پیروز شد. در دو کشتی آخر در مقابل کشتی گیران سوئدی و آمریکایی نتیجه را واگذار کرد و مدال برنز نصیب او شد.
عبدالله مجتبوی، کشتی گیران کشورهای فنلاند، شوروی، استرالیا و ژاپن را شکست داد و در کشتی پایانی خود، مسابقه را به حریف آمریکایی واگذار کرد و به مدال برنز رسید.
جهان پهلوان غلامرضا تختی با آن که جوان بود، سه کشتی را در مقابل حریفانی از فرانسه، فنلاند و آرژانتین با ضربل فنی تمام کرد. دو کشتی را هم از کشتی گیران آلمان و ترکیه با امتیاز برد. در دیدار پایانی، در امقابل حریفی از روسیه کشتی بسیار خوبی گرفت که مدال نقره نصیب او شد.
در رشتۀ دو و میدانی، علی باغبانباشی تنها شرکت کنندۀ ایرانی در دو 3000 متر با مانع بود.
در مشت زنی، پطرس نظربیگیان، فضل الله نیکخواه، مانوئول آغاسی، ابراهیم افشارپور، ژرژ عیسی بیک، و آراداشس ساگینیان شرکت داشتند که هیچ یک از آن ها به مدال دست نیافتند و از مقام های شش گانه نیز نصیبی نبردند.
به این ترتیب در مجموع، کاروان 31 نفرۀ ورزشی کشورمان موفق شد سه مدال نقره، چهار مدال برنز و در مجموع، هفت مدال دریافت کند و بین 69 کشور شرکت کننده، در ردۀ سی ام جدول رده بندی مدال ها قرار گیرد.